نارین قلعه میبد ؛ جلوه گر کهن ترین تمدن بشری یزد مربوط به ۴۰۰۰ سال قبل از میلاد

یزد نیوز : نارین قلعه میبد با قدمتی مربوط به ۴۰۰۰ سال قبل از میلاد مسیح از کهن‌ترین تمدن بشری تاریخ یزد برخوردار است. 

معماری نارین قلعه میبد

نارین قلعه یا نارنج قلعه را در هفت طبقه (یا پنج طبقه) بر بلندترین تپه شهر میبد بنا کردند تا بتوانند تمام شهر را در زیر پای خود نظاره گر باشند.

قلعه را بر روی فوندانسیونی مدور بیضی شکل پی ریزی کردند; اما اول برای راحتی کار دور تا دور آن را خندقی کندند; به صورت حلزونی و پیچ در پیچ به سوی پایین حرکت کردند; سه طبقه را بنا نهادند و حاکم نشین نامیدند. کهن ترین بخش های نارین قلعه میبد متعلق به همین طبقات هست. به سوی پایین ساخت و ساز را ادامه دادند. اتاق ها را تو در تو، باریک و پیچ در پیچ خشت زدند .برای تأمین نور، سوراخ ها و روزنه هایی در دیوارها و سقف ها ایجاد کردند. راه های زیرزمینی و مخفی، مسجد، حمام، بازار و گذرگاه را ساختند و این بخش پایینی را مردم نشین یا به عبارتی شارستان قلعه نامیدند. چیزی از این بخش قابل رؤیت نیست هرچند باستان شناسان معتقدند هنوز کشفیات زیادی از این قلعه باقی مانده است.

قدمت نارین قلعه

سبک متفاوت ساختمان ها، مواد و مصالح باقی مانده، تفاوت اندازه های خشت ها، همه و همه سیر تاریخی زیر را برای نارین قلعه گواهی می دهند.
نارین قلعه را می توان یک دژ مادی به حساب آورد که در دوره ساسانی متحول شده و گسترش یافته است و بار دیگر در دولت آل مظفر با قدرت به حیات خود ادامه داده و با حمله تیمور سقوط کرده است و دیگر نتوانست اهمیت خود را به دست بیاورد.

نارین قلعه میبد در شاهنامه و کتب تاریخی

گفته می شود منظورحکیم ابوالقاسم فردوسی از دژ سپید در شاهنامه، همین قلعه میبد بوده است.
احمد کاتب صاحب کتاب تاریخ جدید یزد در قرن نهم از ساختن قلعه میبد به دست دیوان خبر داده و چنین می نویسد: « قلعه را در زمان سلیمان پیغمبر علیه السلام ساختند… سلیمان فرمود که دیوان کوهی را که قابل اقلاع باشد جهت حفظ خزینه قلعه بسازند… دال دیو به این کوه گل رسید و به غایت قابل قلعه دید… سلیمان فرمود که براین پشته از گل سنگ قلعه حصین دال دیو بسازد، دیو به فرمان سلیمان قلعه ی میبد بساخت و بعضی خزائن سلیمان به آن قلعه نقل کردند… و او را قلعه ی دالان خوانند».