مجموعه تاریخی امیر چقماق یزد

یکی دیگر از جاذبه های شهر یزد، مجموعه‌ای به نام “امیر چقماق” می باشد. با یزدنیوز همراه باشید تا با این مجموعه تاریخی بیشتر آشنا شوید.

سرآغاز این مجموعه به آنجا بر می‌ گردد که سید جلال الدین شامی، مشهور به امیر چقماق، حاکم فروتن شهر یزد، در دوره تیموریان در قرن نهم هجری قمری، فرمان ساخت میدان امیر چقماق را صادر می‌کند. اما متاسفانه بلافاصله پس از اتمام ساخت میدان، امیر چقماق فوت می‌کند و همسر پاکدامن او، ستی فاطمه، ادامه ساخت این مجموعه و آب انبار آن را بر عهده می گیرد.

تکیه امیرچقماق

مجموعه تاریخی امیر چقماق یزد شامل بازار، آب انبار، بقعه، مسجد و میدان می باشد. سمتِ شرق میدان، تکیه ای دو طبقه قرار دارد. این بنای دو طبقه آجری، همراه با مناره های بلند بالای خود، زمانی محل تجمع و نشست شاهان و بانوان بوده تا مراسم سوگواری و نخل برداری برگزار شده در محوطه تکیه را، نظاره گر باشند.

باید بدانیم که تکیه، بنایی پراتاق معمولا با دو مناره است که در یک طرف حسینیه ساخته می شد. و رسم بر این بوده که مردم آیین سوگواری را در محوطه تکیه برگزار می کردند و شاهان و بانوان آن ها در اتاق ها به تماشای آیین سوگواری و نخل برداری می نشستند. کتیبه موجود در اتاق شاه نشین این تکیه تاریخ ۱۲۵۸ را نشان می دهد که قدمت این بنا را ۱۳۷ سال می داند. گفته می شود دو مناره بزرگ این تکیه در دوره قاجار به تکیه افزوده شده است.

تکیه امیرچخماق یزد در تاریخ ۱۱ دی ماه سال ۱۳۳۰ به  شماره ۳۸۳ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

نخل امیرچقماق

در پایین محوطه تکیه، نخلی بزرگ و چوبی قرار دارد که با نام « نخل حیدری ها » نیز معروف است. این نخل که نمادی از تابوت امام حسین (ع) هست، با ارتفاع ۸.۵ متر، از قدیمی ترین نخل های استان یزد به شمار می رود و از سال ۱۲۲۹ هجری قمری در کنار این بنا قرار گرفته است.

بازار امیرچقماق

در پشت این تکیه، یا به عبارتی در شرقِ میدان، بازار حاجی قنبر قرار دارد؛ این بازار جزء بناهای نظام‌ الدین حاجی قنبر جهانشاهی است. فردی که به فرمان جهانشاه قره قریونلو به حکومت یزد رسیده بود و چند سازه در یزد بنا کرد. ورودی این بازار درست در اتاق میانی تکیه است و راسته بازار در پشت این تکیه قرار دارد. خوب است بدانید چند سالی هست که مغازه های جگر فروشی این بازار، بر سر زبان هاست.

آب انبارهای مجموعه امیرچقماق

در این مجموعه، سه آب انبار به نام های آب انبار میدان، آب انبار ستی فاطمه و آب انبار تکیه، قرار دارد؛ آب انبار میدان برای توسعه میدان تخریب شده، آب انبار ستی فاطمه که تغییر کاربری داده و امروزه تحت عنوان زورخانه صاحب الزمان در حال فعالیت است و آب انبار تکیه، در بخشی از موزه یزد قرار گرفته است. دومین صفه، سمت چپ این آب انبار تکیه قرار دارد که تیزی گنبد آن در زیر زمین است،  ۴۸ پله دارد و از چهار بادگیر آن، تنها دو بادگیر به جا مانده است.

در زیر تصاویری از این مجموعه زیبا را مشاهده می کنید:

منبع : رادینا