با انتخاب بازار مسگران یا بازار پنجه علی یزد برای گردشگری؛ قلب بازارهای تاریخی یزد را نشانه رفتهاید. مگر در ایران چند بازار مسگری داریم که بتوانیم از بازار مسگری یزد چشم بپوشیم؟ بازاری که معماری آن اوج هنر ایرانی است، نمی‌توان آن را توصیف کرد.
صدای همهمه بازارهای سنتی، اصالت و بوی ناب انسانیت و جوانمردی را برایمان تداعی میکند. پس دوربین خود را فراموش نکنید. چرا که هر لحظه شگفتزده میشوید و هر دقیقه سوژهای ناب برای عکاسی سر راه شما قرار میگیرد.
اگر یک بازار بتواند علاوه بر مکانی برای خرید موقعیتی را برای آشنایی شما با فرهنگ و تاریخ شهری که به آن سفر کردهاید فراهم کند، مقصد خوبی برای دوستداران تاریخ است. در این مقاله به بررسی و معرفی بازار پنجه علی یزد میپردازیم:
بازار سنتی چست؟
وقتی نام بازار را می‌شنویم ناخودآگاه مکانی پر از مغازه و حجرههای مختلف پیش چشممان شکل میگیرد. در گذشته بازارهای سنتی محلی برای خرید و فروش، مبادله و حتی تولید بعضی صنایع دستی در آن مکان صورت میگرفت.
بازار از کلمه واکار در زبان پهلوی گرفته شده که با گذشت زمان و تغییراتی که بر سر آن آمده به شکل امروزی درآمده است.
بازارهای سنتی نه تنها ستون اقتصادی زمان خود بودهاند بلکه زیربنای اجتماعی و معنوی هم داشتهاند. ساختن مساجد و تکیه در بازارهای سنتی حالت معنوی و دینی به این بازارها بخشیده است.
یزد؛ شهر بازارهای تاریخی و دیدنی
شهر یزد اولین شهر خشت خام و دومین شهر تاریخی جهان است که برای کسانی که به تاریخ علاقمند هستند بهترین مکان برای کشف وقایع و بناهای تاریخی است. اوج هنر معماری ایران اسلامی را در بازارهای تاریخی یزد میتوان دید. منارهها و بادگیرهای این بازارها درخشانترین میراث فرهنگی و تمدن کهن را به رخ دنیا میکشند.
یزد است و بازارچههای بی نظیرش؛ ۱۷ بازار سنتی یزد
یزد از دیر باز به دلیل قرار گرفتن در مسیر جادهی تجاری و پرتردد ابریشم دارای اهمیت فراوانی برای تاجران و صاحبان سرمایه بوده است. از این رو بازارهای بزرگ و متعددی در این شهر به وجود آمده است.
بازارهای شهر یزد با معماری اسلامی زیبایش چشم هر بینندهای را به خود خیره میکنند. این بازارها علاوه بر ارزش اقتصادی که دارند دارای اهمیت تاریخی نیز هستند و هرساله گردشگران زیادی را از ایران و سراسر دنیا به خود جذب میکنند.
بازارهای تاریخی یزد شامل ۱۷ بازار است که از مهمترین آنها میتوان به بازار دروازه مهریز، بازار تبریزیان، بازار زرگرها، بازار مسگران یا بازار پنجه علی، بازار حاجی قنبر، بازار محمد علی خان، بازار قیصریه ،بازار خان اشاره کرد.
بازارچه پنجه علی در قلب بازار خان
بازار خان یزد جزو قدیمیترین بازارهای شهر یزد است که قدمت آن به دوران ناصرالدین شاه قاجار برمیگردد. معماری زیبا و باشکوه بازار خان یزد دیدنی است.
در بازار خان یزد دیدن حجرهها، غرفههای فراوان در دستهبندیهای گوناگون، مساجد، آب انبار و تکیهها هر گردشگری را شگفتزده میکند. تمامی این آثار باستانی بازار خان را از یک بازار ساده به گنجینهای از مکانهای تاریخی تبدیل کرده است.
این بازار مجموعهای از بازارهای معروف و بزرگ دیگر را در خود جای داده است. از جمله این بازارها میتوان به بازار مسگران یا پنجه علی، بازار زرگری، بازار قیصریه، بازار کاشیگری، بازار صدری، بازار ملا اسماعیل، بازار چیتگری و بازار علاقبندی اشاره کرد.
همهی این ویژگیهای منحصر بفرد سبب شده، بازار خان با شمارهی ۸۵۴۴ در فهرست آثار ملی کشور ثبت گردد.
بازار مسگران یا بازار پنجه علی یزد با قدمتی ۶۰۰ ساله
بازار پنجه علی یا همان بازار مسگران یزد در بخش جنوبی بازار خان قرار گرفته و دارای قدمتی ۶۰۰ ساله است. بازار مسگران یکی از بازارهای قدیمی شهر یزد بوده که همچنان شکل کهن خود را حفظ کرده است.
جالب اینکه قدمت این بازار به قرن نهم هجری قمری یعنی اواخر دورهی قاجار و اوایل دورهی زند برمیگردد. بازار پنجه علی در حد فاصل خیابان قیام یزد واقع شده و در سال ۱۳۸۸ با شماره ثبت ۷۷۸۶ در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است.
معماری بازار مسگران یزد
مصالح استفاده شده برای ساخت این بازار خشت، گل و آجر است و سقف آن به شکل طاق و تویزه با قوس جناحی ساخته شده است. معماری خاص و زیبای این بازار باعث شده علاقمندان زیادی برای دیدن معماری اسلامی، این بازار را یکی از مقاصد گردشگری خود قرار دهند.
خانه حاج علی عسکر شیرازی در بازارچه مسگران
خانه حاج علی عسکر شیرازی ملک التجار عهد ناصرالدین شاه واقع در بازارچه پنجه علی چشم هر بینندهای را به خود خیره میکند. شکوه و جلال این خانه توصیف نکردنی است. پنجرههای طلاکوب را در کنار سقفهایی با نقاشیهای زیبا شما را تصور کنید. به خانه حاج علی عسکر که میروید آمادگی شگفتزدگی داشته باشید!
پیشهی بازاریان بازار پنجه علی یزد
در گوشه گوشهی این بازار هنوز هم مسگرها با چکشهایشان مشغول طرح و رنگ دادن به تیکههای مس هستند. اما امروزه مانند گذشته همهی حجرههای بازار متعلق به مسگرها نیست و مغازههای دیگری مانند پوشاک و سایر اقلام در بازار مسگران به وجود آمده‌اند.
ظروف مسی سوغات بازار پنجه علی یزد
اگر علاقمند به خرید ظروف مسی هستید و قصد سفر به شهر تاریخی یزد را دارید، سر زدن به بازار پنجه علی را حتما در برنامههای سفر خود قرار دهید. در این بازار میتوانید انواع ظروف مسی از جمله ظروف آشپزخانه و ظروف تزئینی را پیدا کنید.
ظروف مسی از زمانهای قدیم تاکنون در پخت غذا نقش بسیاری داشتهاند. این ظروف به دلیل آنکه بیشتر از بقیهی ظرفها حرارت را در خود نگه می‌دارند و بصورت یکنواخت آن را پخش میکنند بهترین انتخاب برای جا افتادن خورشتها هستند.
از طرف دیگر، مس یکی از عناصر مهم برای خونسازی و رفع کمخونی است و کمبود آن در بدن باعث ایجاد حس خواب‌آلودگی و خستگی مداوم در بدن میشود. به همین دلیل استفاده از این ظروف در آشپزی توصیه میشود.
سخن آخر
در این مقاله سعی کردیم شما را به صورت کامل با بازارهای سنتی شهر یزد از جمله بازار مسگران یا همان بازار پنجه علی یزد آشنا کنیم. اگر علاقمند به گشتن در مکان‌هایی با فضایی کاملا تاریخی و به دور از تغییرات امروزی هستید ما به شما بازار مسگران یزد را به عنوان یک انتخاب عالی پیشنهاد میکنیم.
