آیا چای سبز باعث لاغری می‌شود؟ آیا چای سبز فشار را پایین می‌آورد؟ در ادامه این مطلب به بررسی کامل خواص چای سبز می‌پردازیم؛ با ما همراه باشید.
چای سبز که بومی هند و چین است، به خاطر فوایدی که برای سلامتی دارد قرن‌ها در سطح جهان مورد استفاده قرار گرفته؛ اما اخیرا در ایالات متحده محبوبیت ویژه‌ای کسب کرده است.
چای بعد از آب، پر استفاده‌ترین نوشیدنی در جهان به شمار می‌آید. با این حال ۷۸ درصد چای مصرفی در سراسر جهان سیاه و تنها حدود ۲۰ درصد آن چای سبز است.
چای سبز چیست؟
همه انواع چای، به جز دم‌نوش‌ها، از برگ‌های خشک بوته گیاه کاملیا سیننسیس به دست می‌آیند. سطح اکسیداسیون برگ‌ها نوع چای را مشخص می‌کند. چای سبز از برگ‌های اکسید نشده تهیه می‌شود و یکی از انواع فراوری شده چای است. به همین علت دارای بیشترین آنتی‌اکسیدان‌ها و پلی فنول‌های سودمند است.
چای سبز در طب سنتی هندی و چینی بسیار مورد استفاده قرار گرفته است. انواع مختلفی از چای سبز وجود دارد.
چای سبز می‌تواند به جلوگیری از انواع بیماری‌ها از جمله سرطان کمک کند. تحقیقات بیشتری برای اثبات برخی فواید گفته شده در مورد چای سبز مورد نیاز است.
چای سبز در طب سنتی چینی و هندی برای کنترل خونریزی، التیام زخم‌ها، کمک به هضم، بهبود سلامت قلب و سلامت روان و تنظیم دمای بدن استفاده می‌شده است.
مطالعات اخیر نشان داده‌اند که چای سبز به صورت بالقوه می‌تواند بر روی همه چیز از کاهش وزن و اختلالات کبد گرفته تا دیابت نوع ۲ و بیماری آلزایمر آثار مثبت داشته باشد.
البته به این مورد نیز باید توجه کرد که شواهد بیشتری برای تایید و اثبات این فواید بالقوه نیاز است.
آیا چای سبز باعث لاغری می‌شود
با توجه به اینکه چای سبز می‌تواند شاخص متابولیک بدن را در کوتاه‌مدت افزایش دهد پس می‌تواند به شما در کاهش وزن کمک کند.
مطالعات متعددی نشان می‌دهند که چای سبز می‌تواند به کاهش چربی بدن به ویژه در ناحیه شکم کمک کند.
یکی از این مطالعات، مطالعه کنترل‌شده ۱۲ هفته‌ای، شامل ۲۴۰ نفر از افراد مبتلا به چاقی بود.
در این مطالعه افراد گروهی که چای سبز مصرف می‌کردند در مقایسه با افراد گروه کنترل کاهش قابل توجهی در درصد چربی، وزن بدن و اطراف کمر و چربی‌های شکم داشتند.
با این حال، برخی مطالعات میزان قابل توجهی از کاهش وزن را با چای سبز نشان نمی‌دهند. بنابراین پژوهشگران برای تایید این اثر باید مطالعات بیشتری انجام دهند.
نقش چای سبز در چربی‌سوزی بدن چیست
اگر به لیست مواد تشکیل‌دهنده هر مکمل چربی‌سوز نگاه کنید به احتمال زیاد چای سبز در آنجا خواهد بود. به این دلیل که بر اساس تحقیقات، چای سبز می‌تواند باعث افزایش میزان چربی‌سوزی و شاخص متابولیسم شود.
در یک مطالعه شامل ۱۰ مرد سالم، مصرف عصاره چای سبز باعث افزایش ۴ درصدی تعداد کالری‌های مصرفی شد. در مطالعه دیگری شامل ۱۲ مرد سالم، عصاره چای سبز اکسیداسیون چربی را ۱۷ درصد، در مقایسه با کسانی که از دارونما استفاده می‌کردند افزایش داده است.
با این حال برخی مطالعات درباره چای سبز هیچ افزایشی در متابولیسم را نشان نداد. بنابراین اثرات آن می‌تواند تابع فرد و شرایط انجام مطالعه باشد.
کافئین همچنین ممکن است با گردآوری اسیدهای چرب از بافت چربی و در دسترس قرار دادن آنها برای استفاده به عنوان انرژی، عملکرد بدنی را بهبود ببخشد.
چای سبز ممکن است شاخص متابولیک بدن را افزایش داده و در کوتاه‌مدت چربی‌سوزی را افزایش دهد، اگرچه همه مطالعات موافق این موضوع نیستند.
خواص چای سبز در درمان آلزایمر
در مطالعه‌ای که در سال ۲۰۱۱ منتشر شد محققان اثربخشی یک مولفه از چای سبز، CAGTE ( عصاره چای سبز موجود در روده بزرگ) بعد از هضم را مورد آزمایش قرار دادند تا ببینند که یک پروتئین کلیدی چگونه بر بیماری آلزایمر اثر می‌گذارد.
انجمن آلزایمر بیان داشت “این مطالعه نیز همانند پژوهش‌های پیشین، اظهار می‌دارد که چای سبز می‌تواند به کاهش خطر ابتلا به آلزایمر کمک کند. البته محققان از مقدار بسیار بالاتری از مواد شیمیایی فعال چای سبز در مقایسه با آنچه می‌تواند در بدن انسان موجود باشد استفاده کردند. تحقیقات بیشتری برای تایید اثر حفاظتی چای سبز در مقادیر کمتر و درک مکانیزم اثرگذاری نیاز است.
فواید چای سبز برای پوست
یک مطالعه در ۲۰۰۷ نشان داد که چای سبز می‌تواند نویدبخش یک درمان جدید برای اختلالات پوستی مانند پسوریازیس و شوره سر باشد.
محققان یک نمونه حیوانی برای بیماری‌های التهابی پوست که اغلب با لکه‌های خشک قرمز و پوسته‌پوسته شدن به علت تولید بیش از حد سلول‌های پوست همراه بود را مطالعه کردند. در درمان با چای سبز، رشد کندتر سلول‌های پوست و وجود ژنی برای تنظیم چرخه زندگی سلول‌ها مشاهده شد.
ماسک زردچوبه و چای سبز
زردچوبه اثرات درمانی روی پوست دارد که به رفع مشکلات پوستی (مانند آکنه) کمک می‌کند.
آرد نخود یک ماده رایج و پایه‌ای عالی برای هر نوع ماسک صورت است. آرد نخود به دلیل بافت خاصی که دارد می‌تواند به از بین بردن کثیفی و سبوم اضافی پوست شما کمک کند.
مواد لازم برای تهیه ماسک:
- ۱ قاشق چایخوری آرد نخودچی
- ۱/۴ قاشق چایخوری زردچوبه
- ۲ قاشق چایخوری چای سبز تازه دم کرده
طرز تهیه و نحوه استفاده:
مواد را با هم مخلوط کنید تا یک مخلوط یک‌دست تهیه شود. این مخلوط را روی صورت خود بمالید. از نزدیک شدن بیش از حد به چشم و دهان خودداری کنید.
مخلوط را حدود ۱۵ تا ۲۰ دقیقه بگذارید. سپس آن را با آب خنک بشویید و پوست خود را خشک کنید. اینکار را هفته‌ای یک یا دوبار تکرار کنید.
ماسک پوست پرتقال و چای سبز
پوست پرتقال ممکن است اثرات ضد پیری داشته و باعث تقویت کلاژن و الاستین شود. همچنین عسل می‌تواند پوست شما را مرطوب نگه دارد.
مواد لازم برای تهیه ماسک:
- ۱ قاشق غذاخوری چای سبز
- ۱ قاشق غذاخوری پودر پوست پرتقال
- نصف قاشق چایخوری عسل
طرز تهیه و نحوه استفاده:
مواد را تا زمانی که مخلوطی درشت بدست آورید ترکیب کنید. این مخلوط را روی صورت خود با حرکات دایره‌ای بمالید.
حدود ۱۵ دقیقه آن را بگذارید و به آرامی پاک کنید. صورت خود را با آب گرم بشویید و از پت خشک برای خشک کردن صورت استفاده کنید. اینکار را هفته ای یک یا دوبار تکرار کنید.
ماسک چای سبز، روغن نعنا و عسل
روغن نعناع (از برگ‌های نعناع استخراج می‌شود) می‌تواند به مدیریت خارش (خارش ناشی از هر شرایط پزشکی) کمک کند. برگ‌های نعناع نیز ممکن است همین اثر را داشته و به آرامش پوست شما کمک کند. عسل می‌تواند پوست را مرطوب نگه دارد.
مواد لازم برای تهیه ماسک:
- ۲ قاشق غذاخوری چای سبز
- ۲ قاشق غذاخوری برگ نعناع
- ۱ قاشق غذاخوری عسل
طرز تهیه و نحوه استفاده:
مواد را با هم ترکیب کنید تا یک مخلوط یک‌دست تهیه شود. این مخلوط را روی صورت خود بمالید. از نزدیک شدن بیش از حد به چشم و دهان خودداری کنید.
مخلوط را حدود ۱۵ تا ۲۰ دقیقه بگذارید. سپس آن را با آب خنک بشویید و پوست خود را خشک کنید. اینکار را هفته‌ای یک یا دوبار تکرار کنید.
ماسک آرد برنج، چای سبز و لیمو
لیمو سرشار از ویتامین C است. ویتامین C موضعی برای کاهش اثرات اشعه فرابنفش نورخورشید مفید بوده و همچنین التهاب و فشار خون بالا را کاهش می‌دهد. آرد برنج دارای یک بافت درشت است و ممکن است به لایه‌برداری کمک کند.
مواد لازم برای تهیه ماسک:
- ۲ قاشق غذاخوری آرد برنج
- ۱ قاشق غذاخوری چای سبز
- ۱ قاشق غذاخوری آب لیمو
طرز تهیه و نحوه استفاده:
مواد را با هم ترکیب کنید تا یک مخلوط یک‌دست تهیه شود. این مخلوط را روی صورت خود بمالید. از نزدیک شدن بیش از حد به چشم و دهان خودداری کنید.
مخلوط را حدود ۱۵ دقیقه یا تا زمانی که خشک شود روی پوست بگذارید. سپس آن را با آب خنک بشویید و پوست خود را خشک کنید. اینکار را هفته‌ای یک یا دو بار تکرار کنید.
نقش چای سبز در جلوگیری از سرطان
بر اساس گزارش موسسه ملی سرطان، نشان داده شده است که پلی‌فنول‌های موجود در چای، رشد تومور را در مطالعات آزمایشگاهی و نمونه‌های حیوانی کاهش داده و می‌تواند از آسیب ناشی از اشعه ماورابنفش (UVB) محافظت کند.
در کشورهایی که بیشتر از چای سبز استفاده می‌کنند نرخ سرطان کمتر است، اما نمی‌توان از این موضوع که آیا این چای سبز است که از سرطان جلوگیری می‌کند یا دیگر عوامل در سبک زندگی این افراد، اطمینان حاصل کرد.
برخی مطالعات تاثیر مثبت چای سبز بر سرطان‌های زیر را نشان داده‌اند:
- سرطان پستان
- سرطان مثانه
- سرطان تخمدان
- سرطان روده بزرگ (روده)
- سرطان مری (گلو)
- سرطان ریه
- سرطان پروستات
- سرطان پوست
- سرطان معده
محققان معتقدند که سطح بالای پلی‌فنول‌های موجود در چای است که به کشتن سلول‌های سرطانی کمک می‌کند و مانع رشد کردن آنها می‌شود. با این حال، مکانیسم‌های دقیق اثرگذاری چای سبز بر سلول‌های سرطانی مشخص نیست.
مقدار چای مورد نیاز برای بروز اثرات ضد سرطان هم به طور گسترده‌ای در مطالعات از دو فنجان تا ده فنجان در روز متفاوت است.
در سال ۲۰۰۵ سازمان غذا و دارو (FDA) اظهار داشت: هیچ مدرک معتبری برای تایید فواید ذکر شده مصرف چای سبز برای کاهش خطر سرطان‌های روده، ریه، روده بزرگ، پانکراس، مری، تخمدان و سرطان‌های دیگر وجود ندارد.
فواید چای سبز برای قلب
یک مطالعه منتشرشده در مجله انجمن پزشکی آمریکا در سال ۲۰۰۶ به این نتیجه رسید که مصرف چای سبز با کاهش میزان مرگ‌ومیر ناشی از هر علتی از جمله بیماری‌های قلبی و عروقی مرتبط است.
این مطالعه بیش از ۴۰۰۰۰ بزرگسال ژاپنی، بین سنین ۴۰ تا ۷۹ سال را از سال ۱۹۹۴ به مدت ۱۱ سال مورد مطالعه قرار داد.
شرکت‌کنندگانی که حداقل ۵ فنجان از چای سبز در روز می‌نوشیدند از آنانی که کمتر از یک فنجان چای در روز می‌نوشیدند کمتر در معرض مرگ (به ویژه به دلیل بیماری‌های قلبی-عروقی) قرار می‌گرفتند.
با توجه به تاثیرات سودمند چای سبز بر عوامل ایجاد بیماری‌های قلبی تعجب‌آور نیست که افراد مصرف‌کننده چای سبز ۳۱ درصد کمتر در معرض مرگ ناشی از بیماری‌های قلبی عروقی هستند.
سایر خواص چای سبز
- کاهش کلسترول: تجزیه و تحلیل مطالعات انتشار یافته در سال ۲۰۱۱ نشان داد که مصرف چای سبز به عنوان نوشیدنی و یا به صورت کپسول به کاهش متوسط اما قابل توجه در کلسترول و کلسترول بد (LDL) می‌انجامد.
کاهش خطر سکته: بر اساس مطالعه منتشر شده در مجله stroke (مجله انجمن قلب آمریکا)، نوشیدن منظم چای سبز یا قهوه با کاهش خطر سکته در ارتباط است.
- تاثیر بر دیابت نوع ۲: مطالعات مربوط به رابطه چای سبز و دیابت در تضاد هم هستند. برخی از این مطالعات خطر کمتر ابتلا به دیابت نوع ۲ را در مصرف‌کنندگان چای سبز نشان دادند در حالی که دیگر مطالعات هیچ رابطه‌ای میان چای و دیابت را تایید نکرده‌اند.
- تاثیر روی حافظه: تحقیقات منتشر شده در مجله روان‌پزشکی نشان می‌دهد که چای سبز می‌تواند کارکردهای شناختی مغز ما به خصوص حافظه کاری را افزایش دهد. چای سبز در درمان اختلالات شناختی مرتبط با روانپریشی مانند زوال عقل می‌تواند کمک‌کننده باشد.
- محافظت از مغز: ترکیبات زیست فعال در چای سبز می‌توانند اثرات محافظتی گوناگونی بر روی مغز داشته باشند. این ترکیبات ممکن است ریسک ایجاد زوال عقل، اختلال عصبی شایع در بزرگسالان را کاهش دهند.
- کاهش بوی بد دهان: مطالعات نشان می‌دهد که کاتچین موجود در چای سبز می‌تواند رشد باکتری‌های دهانی را در آزمایشات انجام شده مهار کند. اما هیچ مدرکی دال بر آن نیست که نوشیدن چای سبز نیز چنین نتیجه‌ای در پی خواهد داشت. به هرحال شواهدی مبنی بر اینکه چای سبز ممکن است بوی بد دهان را کاهش دهد وجود دارد.
- مطالعات دیگری نشان دادند که چای سبز ممکن است در پیشگیری از پوسیدگی دندان، استرس، خستگی مزمن، درمان بیماری‌های پوستی و بهبود آرتروز به وسیله کاهش التهاب مفید باشد.
روزانه چه مقدار چای سبز بنوشیم
چای سبز شیرین نشده یک نوشیدنی با کالری صفر است. کافئین موجود در یک فنجان چای سبز می‌تواند با توجه به مدت زمان و مقدار چای دم کرده متفاوت باشد.
به طور کلی چای سبز حاوی مقدار نسبتا کمی کافئین (تقریبا ۲۰ تا ۴۵ میلی‌گرم در هر فنجان ۹۵ اونسی) در مقایسه با چای سیاه که حاوی حدود ۵۰ میلی‌گرم و قهوه با ۹۵ میلی‌گرم در هر فنجان است.
چای سبز یکی از سالم‌ترین نوشیدنی‌‌های دنیا محسوب می‌شود و دارای بالاترین میزان آنتی‌اکسیدان‌ها میان انواع چای است.
مواد شیمیایی طبیعی به نام پلی‌فنول‌ها در چای همان موادی هستند که تصور می‌شود تاثیرات ضد التهابی و ضد سرطانی را به چای می‌دهند.
تقریبا ۲۰ تا ۴۵ درصد وزن چای سبز پلی‌فنول‌ها هستند و ۶۰ تا ۸۰ درصد آن را کاتچین‌ها مانند EGCGها تشکیل می‌دهند. کاتچین‌ها آنتی‌اکسیدان‌هایی هستند که گفته می‌شود به جلوگیری از آسیب سلولی کمک می‌کنند.
انواع شکل‌های چای سبز موجود در بازار
چای سبز در انواع مختلفی موجود است از جمله:
- به صورت بطری و شیرین شده با شکر یا شیرین‌کننده مصنوعی
- چای کیسه‌ای
- برگ چای
- پودر فوری
- مکمل‌های چای سبز که در قالب کپسول و یا عصاره مایع به فروش می‌رسند.
طبق تحقیقی که در سال ۲۰۱۰ در انجمن شیمی آمریکا انجام شد چای‌های ارائه شده در بطری معادل چای‌های دم کرده نیستند؛ چون پلی‌فنول موجود در چای‌های ارائه شده در بطری ۱۶ اونسی کمتر از یک فنجان چای دم کرده است.
چه کسانی نباید چای سبز بخورند
هیچ عارضه جانبی شناخته‌شده‌ای برای نوشیدن چای سبز در بزرگسالان وجود ندارد؛ با این حال باید به ریسک‌ها و خطرات زیر توجه داشت:
- حساسیت به کافئین: آنهایی که حساسیت شدید به کافئین دارند می‌توانند بی‌خوابی، اضطراب، عصبانیت، حالت تهوع و یا ناراحتی معده را تجربه کنند.
- داروهای رقیق‌کننده خون: کسانی که داروهای رقیق‌کننده خون (داروهای ضد انعقاد خون) مانند کومادین/وارفارین مصرف می‌کنند باید به دلیل وجود ویتامین K در نوشیدن چای سبز احتیاط کنند. همچنین توصیه می‌شود از مصرف چای سبز و آسپرین به طور همزمان خودداری کنید؛ زیرا هر دو باعث کاهش لخته شدن پلاکت می‌شوند.
- دیگر محرک‌ها: اگر چای سبز با داروهای محرک مصرف شود؛ می‌تواند فشار خون و ضربان قلب را افزایش دهد.
مکمل‌های چای سبز حاوی سطوح بالایی از مواد فعال هستند که در ارتباط با سایر گیاهان، مکمل‌ها و داروها اثرات جانبی را شدت می‌بخشند.
مکمل‌های چای سبز توسط FDA تایید نمی‌شوند و همچنین ممکن است دارای مواد دیگری باشند که فواید آنها برای سلامتی اثبات نشده باشد. همیشه قبل از استفاده از هرگونه مکملی با پزشک مشورت کنید.
به طور خاص زنان باردار یا شیرده، کسانی که مشکلات قلبی یا فشار خون بالا، مشکلات کبد و کلیه، زخم معده یا اختلالات اضطرابی دارند نباید از مکمل‌ها یا عصاره‌های چای سبز استفاده کنند.
سخن پایانی
همان‌طور که دیدیم چای سبز دارای فواید زیادی برای سلامتی است. برای کمک به احساس بهتر، کاهش وزن، کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های مزمن، شاید بهتر است نوشیدن چای سبز را در زندگی روزمره ی خود بگنجانید.
با توجه به اینکه برخی ترکیبات موجود در چای سبز به محافظت بدن در برابر سرطان و بیماری‌های قلبی کمک می‌کند، منطقی به نظر می‌رسد که بتواند به شما در داشتن طول عمر بیشتر کمک کند.
چای سبز به صورت‌های مختلف موجود است. بهتر است با مقایسه برندها و انواع مختلف چای سبز مناسب‌ترین مورد را برای خود انتخاب کنید.
منابع:
