مو نقش مهمی در زیبایی ظاهری افراد دارد. به همین دلیل است که امروزه اکثر افراد با استفاده از شامپوها و ماسک های مختلف سعی میکنند موهای خود را تقویت کنند. اما آیا می دانستید که ویتامین ها نقش اساسی در رشد مو ایفا میکنند؟ در واقع، تغذیه نامناسب و به دنبال آن کمبود ویتامین، عامل مهمی در ریزش مو است.
کمتر از 45 درصد از زنان در طول عمر خود با مشکل ریزش مو مواجه می شوند در حالیکه اکثریت مردان در طول عمر خود به نوعی درگیر ریزش مو میشوند. صنعت مراقبت از مو می داند که مصرف کنندگان تمایل به بهبود وضعیت موهای خود و رشد آن دارند، بنابر این به طور مداوم محصولات جدیدی را ارائه می دهد که باعث افزایش رشد مو میشوند. توصیه ما به شمال این است که قبل از اینکه پول خود را برای محصولی مصرفکنید که از نتیجه بخش بودن آن مطمئن باشید، ابتدا ویتامین هایی که در ادامه این مطلب از یزدنیوز معرفی میکنیم را برای افزایش سلامت و رشد موهای خود امتحان کنید.
حقیقت این است که ریزش مو یک فرایند پیچیده است که شامل مکانیزم های مختلف ژنتیکی، هورمونی و محیطی است. درست مانند پوست ما، فولیکول مو نیز در معرض پیری ذاتی است. عوامل ذاتی شامل مکانیزم های ژنتیکی و فراوراثتی ما هستند و عوامل بیرونی تاثیرگذار نیز عبارتند از سیگار کشیدن و اشعه ماوراء بنفش.
اما گاهی اوقات از دست دادن مو به علت کمبود ویتامین نیز ممکن است رخ دهد. خوشبختانه، کمبود ویتامین می تواند با افزودن غذاهای سرشار از ویتامین به رژیم غذایی یا با استفاده از مکمل ها از بین برود. برخی از ویتامین ها دارای خواص آنتی اکسیدانی هستند که به مبارزه با عوامل بیرونی موثر در ریزش مو نیز کمک میکنند و بعضی از ویتامین ها نیز باعث کاهش سطح هورمون های بدن می شوند که یکی دیگر از عوامل موثر بر رشد مو است. در ادامه به بررسی شش ویتامین و ماده ای میپردازیم که به رشد مو کمک میکند.
1. روغن ماهی
روغن های غنی از انواع مختلف اسید چرب به طور گسترده در مطالعات حیوانی و انسانی برای ارزیابی اثرات آن بر سلامت پوست و مو مورد استفاده قرار گرفته است. چربی های امگا 3 باعث تغذیه مو، ضخیم شدن مو و کاهش التهاباتی که یکی از علل ریزش مو است می شود، به همین دلیل است که روغن ماهی یکی از شش ماده موثر برای افزایش رشد مو است.
محققان در مطالعه ای که در سال 2015 انجام دادند اثرات یک مکمل شش ماهه دارای امگا 3، امگا 6 و آنتی اکسیدان ها را بر ریزش مو ارزیابی کردند. در این مطالعه به صورت تصادفی، 120 زن سالم با الگوی ریزش موی زنانه شرکت کردند. با استفاده از این مکمل میزان تراکم مو، درصد فولیکول های مو و همچنین میزان رشد مو در این افراد به مقدار قابل توجهی افزایش پیدا کرد.
پس از این دوره شش ماهه درمان، 89.9 درصد از شرکت کنندگان کاهش ریزش مو و همچنین بهبود در قطر مو (86 درصد) و تراکم مو (87 درصد) را گزارش کردند.
غذاهایی مثل ماهی قزل آلا، ماهی تن، ماهی سفید، ساردین، زرده تخم مرغ، گردو و تخم مرغ حاوی امگا 3 هستند. اگر غذاهای حاوی امگا 3 را نمیتوانید مصرف کنید، میتوانید یک تا دو کپسول یا یک قاشق غذاخوری از مکملهای غذایی حاوی روغن ماهی مصرف کنید.
2. روی
ترکیبات رویی از آنجا که در سلامت فولیکول مو موثر است معمولا برای درمان ریزش مو استفاده می شود. روی یک عامل ضروری برای آنزیم های متعدد است و در فعالیت فولیکول مو نقش مهمی ایفا می کند.
در یک مطالعه که در سال 2013 انجام شد، محققان با بررسی نقش روی در هر یک از چهار نوع از ریزش مو دریافتند که کمبود این ماده نقش کلیدی در ریزش مو دارد.
3. ویتامین B-Complex (بیوتین و B5)
بیوتین و پانتوتنیک اسید (ویتامین B5) از ویتامین هایی هستند که به عنوان درمان های جایگزین برای ریزش مو مورد استفاده قرار می گیرند. بیوتین با استفاده از بازسازی موهایی که به دلایل مختلفی از جمله استفاده بیش از حد شامپو، قرار گرفتن در معرض آفتاب، خشک کردن و اتو کردن آسیب دیده اند، به درمان مو کمک میکند.
این ویتامین همچنین تار مو را ضخیم تر کرده و قابلیت انعطاف پذیری مو را افزایش می دهد، به این ترتیب موها کمتر شکسته میشوند.
به طور کلی نشانه اصلی کمبود بیوتین ریزش مو است. کمبود این ویتامین ممکن است ناشی از سیگار کشیدن، اختلال در عملکرد کبد یا حتی حاملگی باشد. تحقیقات نشان می دهد که تعداد قابل توجهی از زنان در دوران بارداری به این دلیل که سلول های جنین در حال رشد برای تقسیم نیاز بیوتین دارند با کمبود این ویتامین مواجه میشوند.
بیوتین و ویتامین B5 را از مواد غذایی، مانند تخم مرغ، گوشت گاو، مرغ، آوکادو، حبوبات، آجیل و سیب زمینی میتوان دریافت کرد.
4. ویتامین C
شواهد تجربی نشان می دهد که استرس اکسیداتیو نقش مهمی در روند پیری دارد. گونه های واکنش پذیر اکسیژن یا رادیکال های آزاد مولکول های بسیار واکنشی هستند که می توانند به طور مستقیم به غشاهای ساختاری سلولی، چربی ها، پروتئین ها و DNA آسیب برسانند.
با افزایش سن، تولید رادیکال های آزاد افزایش می یابد و میزان آنزیم های آنتی اکسیدانی در بدن کاهش می یابد. این تغییرات منجر به آسیب رسیدن به ساختارهای سلولی و پیری مو می شود.
ویتامین C برای جلوگیری از آسیب رادیکال های آزاد و محافظت از موها بسیار مفید است. این ویتامین در مواد غذایی همچون پرتقال، فلفل قرمز، کلم بروکلی، توت فرنگی، گریپ فروت و کیوی یافت میشود.
5. آهن
مطالعات متعددی ارتباط بین کمبود آهن و ریزش مو را مورد بررسی قرار داده اند و متوجه رابطه مستقیم آنها شده اند.
از هر 9 بیمار مبتلا به کم خونی و فقر آهن، 8 نفر دچار ریزش مو نیز میشوند. بنابراین مصرف این ماده میتواند به درمان ریزش مو و رشد مو کمک کند.
غذاهایی از جمله اسفناج، گوشت خوک، زرده تخم مرغ، گوشت گاو و لوبیا سرشار از آهن هستند
6. ویتامین D
تحقیقات نشان می دهد که کمبود ویتامین D در انواع بیماری های خودایمنی، از جمله آلوپسی که نوعی ریزش مو است دخالت دارد. بنابراین مصرف این ویتامین میتواند به درمان ریزش مو و رشد مو کمک کند.
قرار گرفتن در معرض نور مستقیم خورشید بهترین راه برای جذب ویتامین D است. روزانه در حدود 10 تا 15 دقیقه از نور خورشید استفاده کنید تا حدود 10 هزار واحد ویتامین D جذب کنید. راه دیگر برای جذب این ویتامین مصرف غذاهایی است که منبع این ویتامین هستند مانند ماهی قزل آلا.
گیاهان و مواد موثر بر رشد مو و بهبود سلامت مو
علاوه بر ویتامین ها و مواد معدنی که در بالا نام برده شد، مواد دیگری نیز هستند که مصرفشان به صورت چشمگیری باعث بهبود وضعیت موهای شما خواهد شد.
روغن رزماری
روغن رزماری هنگامی که روی پوست سر قرار می گیرد، باعث افزایش متابولیسم سلولی می شود که رشد مو را تحریک می کند. تحقیقات سال 2013 در دانشگاه کینکی در ژاپن نشان داد که عصاره برگ رزماری باعث بهبود رشد مو در موش هایی شده است که اختلالات رشد مو ناشی از درمان تستوسترون را تجربه کرده بودند.
یک مطالعه انسانی که در سال 2015 انجام شد، اثربخشی بالینی روغن رزماری را در درمان آلوپسی مورد بررسی قرار داد. بیماران مبتلا به آلوپسی به مدت 6 ماه با روغن رزماری یا ماینوکسیدیل (2 درصد) تحت درمان قرار گرفتند. ماینوکسیدیل نوعی دارو است که برای تحریک رشد مو استفاده می شود. پس از شش ماه درمان، هر دو گروه افزایش قابل توجهی در رشد مو داشته است. اما ماینوکسیدیل ممکن است عوارضی از جمله خارش پوست سر را ایجاد کند ولی روغن رزماری اثرات جانبی کمتری دارد.
آب آلوئه ورا و ژل آن
آلوئه ورا دارای خواص تغذیه ای فراوان و ویتامین ها و مواد معدنی بسیار است که به حفظ موهای شما و رشد آن کمک می کند. مزایای آلوئه ورا برای همه شناخته شده است. آلوئه ورا شامل خواص بهداشتی، زیبایی، دارویی و مراقبت از پوست است. پوست را نرم و لطیف می کند و محیط ایده آل برای رشد مو را فراهم می کند.
شما می توانید ژل آلوئه ورا را مستقیما به پوست سر حود ماساژ دهید یا آن را به یک شامپوی ملایم اضافه کنید و در هربار شستشوی مو از آن استفاده کنید. همچنین میتوانید نصف فنجان آب آلوئه ورا را دو بار در روز بخورید. خواص درمانی این گیاه باعث بهبود سلامت پوست شما نیز می شود.
همچنین گزارش شده است که آلوئه ورا در برابر آسیب تابش نور خورشید به پوست که می تواند منجر به ریزش مو شود اثر محافظتی دارد.
خواص ضد باکتری و ضد قارچ آلوئه ورا نیز به درمان شوره سر کمک می کند.
چه چیزی رشد مو را متوقف می کند؟
مو به عنوان یک عنصر مهم در ظاهر فردی در نظر گرفته می شود و تاثیر روانشناختی ریزش مو منجر به از بین رفتن اعتماد به نفس می شود. این موضوع بر تعداد زیادی از افراد تاثیر می گذارد، زیرا 50 درصد از مردان از طریق ریزش موی ژنتیکی تا 50 سالگی تحت تاثیر این موضوع قرار می گیرند. 30 درصد از زناننیز تا قبل از 50 سالگی به دلایل تغذیه ای از جمله فقر آهن درگیر ریزش مو میشوند.
عوامل موثر بر کند شدن رشد مو و ریزش مو عبارتند از:
تغذیه نامناسب
تغییرات هورمونی
سابقه خانوادگی
داروها
پرتو درمانی
بارداری
اختلالات تیروئید
کم خونی
بیماری های خود ایمنی
سندرم تخمدان پلی کیستیک
شرایط پوستی (مانند پسوریازیس و درماتیت سبورئیک یا همان اگزمای سبوره)
فشار
کاهش وزن قابل توجه و ناگهانی
آسیب فیزیکی
انواع ریزش مو
آلوپشیا آرتا
یک بیماری خود ایمنی است که در آن سیستم ایمنی به اشتباه به فولیکول های مو حمله می کند و در نتیجه باعث کاهش تولید مو می شود. محققان بر این باورند که برخی از ویروسها و یا کمبود ویتامین ممکن است باعث این حملات شود.
ریزش موی مردانه
ریزش موی مردانه نیز به عنوان آلوپسی آندروژنی شناخته شده است. این نوع شایع ترین نوع از دست دادن مو در مردان است و یکی از علل عمده آن ژنتیک یا داشتن سابقه خانوادگی طاسی است.
ریزش مو در زنان
الگوهای ریزش مو یا التهابات در زنان زمانی اتفاق می افتد که فولیکول های مو در طول زمان کوچک می شوند. به طور معمول، هر بار یک تار موی معمولی ریخته می شود، مویی که مجددا رشد میکند برابر با اندازه موی قبلی جایگزین می شود. برای زنان مبتلا به الگوی ریزش مو، موی تازه نازک تر است. فولیکول های مو در این نوع کاهش می یابند. این نوع ریزش مو می تواند ناشی از پیری، تغییرات در میزان آندروژن (هورمون مردانه) یا سابقه خانوادگی طاسی در مردان یا زنان باشد.
تلوژن افلوویوم
این نوع ریزش مو ناگهانی و مقطعی است که غالبا در اثر یک استرس شدید روحی ایجاد می شود. این فرم از ریزش مو معمولا در اثر بیماریهای تیروئیدی، کمبود آهن، کم خونی و سوء تغذیه (به عنوان مثال در رژیم های غذایی طولانی و نادرست)دیده می شود.
در ادامه بخوانید: خواص شگفت انگیز نخود برای سلامت بدن
