جمشید جمشیدیان تاجر بزرگ یزدی
قبل از انقلاب
تاریخ یزد
بیشتر ببینید : مجموعه ای از عکسهای قدیمی استان یزد
جمشید جمشیدیان تاجر بزرگ یزدی
مرحوم ارباب جمشید جمشیدیان تاجر بزرگ یزدی و زرتشتی و کارکنان تجارتخانه «ارباب جمشید را پدر بانکداری در ایران-می توان به حساب آورد
وی متولد یزد و آموزش دیده درتجارت خانه زرتشتیان یزد و کرمان و..بود
و بنا به روایتی محمدعلی شاه از وی قرض می گرفت
و بازاریان دین شاه را ادا می کردند زمانی که قرار شد بانک ملی تاسیس گردد
مردم به اعتبار و خوش نامی وی در بازار سرمایه خود رابه بانک سپردند
رقیبان وی بانک شاهی انگلیس و بانک استقراضی روس با دسیسه آنها نتوانست اقساطش را پرداخت کند
مدتی را بازداشت شد و اعلام ورشکستگی نمود
سرانجام در شانزدهم دی ماه سال ۱۳۱۶ خورشیدی پس از ۸۲ سال زندگی و در حالیکه از مال دنیا چیز چندانی برایش باقی نمانده بود، درگذشت.
گذری بر زندگی چمشید جمشیدیان
ارباب جمشید جمشیدیان در سال ۱۲۲۹ خورشیدی (معادل با ۱۲۶۷ هجری قمری) در شهر یزد و در خانواده‌ای زرتشتی به‌دنیا آمد.
پدرش، بهمن، او را در سن یازده سالگی برای کار در تجارتخانه ارباب رستم دینیار به او سپرد
و تا سن بیست سالگی در آنجا مشغول به کار بود.
وی سپس برای خودش تجارتخانه کوچکی در بروجرد و سپس در بندرعباس ایجاد نمود
و به تجارت لباس و پارچه و منسوجات و … مشغول گردید.
پس از مهاجرت به تهران در سال ۱۲۹۰ هجری قمری، در سرای مشیرخلوت مشغول به فعالیت شد.
در تهران وی علاوه بر کار خود، به کشاورزی، تجارت و صرافی و سپس به بانکداری پرداخت
و در ۳۵ سالگی شعبه‌های متعدد صرافی خود را در بازار تهران دایر کرد.
بدین ترتیب او به تدریج از تُجّار عمده و معروف بازار تهران شد
و موفق گردید تا شعبه‌هایی از تجارتخانه خود (تجارتخانه جمشیدیان) را در بیش از ۱۲ شهر کشور دایر کند
و بعدها شعبه‌هایی از این تجارتخانه را در بغداد، بمبئی، کلکته و پاریس نیز تأسیس نمود.
وی همچنین در پی گسترش دامنه فعالیت‌های تجاری خود، در ۱۳۱۱ بانک جمشیدی را نیز تأسیس نمود.
ارباب جمشید علاوه بر فعالیت‌ها و آبادانی‌های چشمگیری که در املاک جمشیدآباد و امیرآباد خود انجام داده بود،
در تابستانها که آب جنوب تهران کم بود،
آب قناتهای جمشیدآباد و امیرآباد را به رایگان، برای جبران کمبود آب این منطقه بدان روانه می‌نمود.
وی برای رسیدگی به مستمندان و اطعام فقرا اهتمام ویژه داشت.
ساخت چند آب‌انبار و سقاخانه (بویژه درشهرهای یزد و نیز در مسیر بین بندرعباس و یزد)
و ساخت چند مدرسه (از جمله مدرسه جمشید جم) و همین‌طور چند گرمابه رایگان برای زرتشتیان از جمله کارهای اوست.
ارباب جمشید در امور دینی و زرتشتیگری خود نیز علاقه‌مند بود،
طوری‌که موبد ویژهٔ خانواده خود را از یزد آورده بود
و با توجه به نبودن محل مخصوص (آتشکده) برای عبادت زرتشتیان تهران،
در منزل شخصی اش محلی را برای امور دینی زرتشتیان اختصاص داده بود.
از طرفی وی به مراسم عزاداری حسین بن علی سیدالشهداء نیز کمک مالی می‌کرد
و در روزهای عزاداری تعدادی اسب و درشکه و قاطر[ظاهراً به منظور استفاده در مراسم شبیه خوانی] در اختیار دسته‌های سوگوار می‌گذاشت
و در شب‌های اول ماه نیز به امور نیازمندان رسیدگی می‌کرد.
تعمیر تکایا و پرداخت هزینه سفر کربلا و مشهد به علاقه‌مندان نیازمند، از جمله دیگر اقدامات اوست.
