مجوزکشت خشخاش(تریاک) یزد
آبان ۱۳۱۹
تاریخ یزد
بیشتر ببینید : مجموعه ای از عکسهای قدیمی استان یزد
مجوزکشت خشخاش(تریاک) یزد
مجوزکشت خشخاش(تریاک) یزد- تصویری خیلی قدیمی و یادگاری از دوران پهلوی آبان ۱۳۱۹-اداره دارایی
در دوره قاجار کشت گسترده خشخاش به منظور صادرات آغاز شد.
در این دوران تریاک در صندوقهای ۱٫۲ شاهمنی (حدود ۶۰۰ کیلویی) صادر میشد.
چون در طول مسیر حدود ۵ تا ۱۰ درصد به دلیل از دست دادن رطوبت از وزن آن کم شد وزن آن به یک پیکول چینی میرسید.
در سال ۱۸۵۹ میلادی ۳۰۰ صندوق، در ۱۸۸۹ میلادی ۱۸۸۶ صندوق تریاک
و در سال ۱۹۰۷ حدود ۱۰ هزار صندوق از ایران صادر شد که رشد سریع تولید این محصول را نشان میدهد.
سود قابل توجه فروش تریاک موجب شد تا زمینهای مخصوص کشت غلات، پنبه و محصولات دیگر به خشخاشکاری اختصاص پیدا کند
و نتیجه آن یک قحطی بزرگ در سالهای ۱۷۲–۱۸۷۱ بود که خشکسالی و عوامل دیگری هم در آن دخیل بودند.
به ویژه در اصفهان که رودها و نهرهای زیادی در آن واقع بود.
در شیراز، بهبهان و کرمانشاه بیشتر زمینها به کشت این محصول اختصاص یافت
و همین موجب کمیابی و گرانی گندم و غلات دیگر شد.
مرغوبترین تریاک معروف به «تریاک عربستانی» در دزفول و شوشتر کشت میشد
و تریاک یزد و ساری و بابل هم تریاک مرغوبی بود.
در سال ۱۹۰۷ حدود نیمی از کل صادرات تریاک به چین میرفت.
بیشتر صادرات به چین از طریق بندرعباس و بوشهر به بنادر هنگ کنگ و مالزی میرفت
و بخش کوچکی هم از طریق زمینی از مسیر بخارا – خجند – کاشغر وارد غرب چین میشد.
بریتانیا دومین مقصد صادرات تریاک ایران بود. مقدار کمی هم از طریق زمینی به استانبول فروخته میشد
و بخشی از آن پس از مخلوط شدن با داروهای محلی به اروپا فروخته میشد.
بخشی نیز به زنگبار در شرق آفریقا فروخته شده و مقداری هم از طریق بلوچستان به هند قاچاق میشد.