جشن تولد رضا شاه در یزد
۱۳۴۲/۱۲/۲۴
تاریخ یزد
بیشتر ببینید : مجموعه ای از عکسهای قدیمی استان یزد
جشن تولد رضا شاه در یزد
جشن تولد رضا شاه در یزد -سرهنگ۲ ایرانی رییس اداره مقاومت ملی- فرمانده نظامی ارشد یزد – ۱۳۴۲/۱۲/۲۴
منبع عکس : یزد کهن
رضا پهلوی (زادهٔ ۲۴ اسفند ۱۲۵۶ در آلاشت، سوادکوه، مازندران – درگذشتهٔ ۴ مرداد ۱۳۲۳ در ژوهانسبورگ، آفریقای جنوبی)
معروف به رضا سوادکوهی، رضاخان، رضاخان میرپنج، رضا شصتتیر رضاخان سردارسپه
و پس از آن رضاشاه، نخستوزیر ایران از سال ۱۳۰۲ تا ۱۳۰۴ خورشیدی
و پادشاه ایران از ۱۳۰۴ تا ۱۳۲۰ خورشیدی و بنیانگذار دودمان پهلوی بود.
پادشاهی رضاشاه پایان فرمانروایی قاجاریان و آغاز دوران نظام پهلوی بود.
او در آلاشت سواد کوه به دنیا آمد. وی دوران خردسالی را در فقر گذراند.
از نوجوانی به نظام پیوست و مدارج ترقی را پیمود.
در کودتای ۳ اسفند ۱۲۹۹، نیروهای قزاق به فرماندهی رضاخان تهران را اشغال کردند.
رضاخان ابتدا در مقام وزیر جنگ، بسیاری از ناآرامیها و راهزنیها را از بین برد.
در ۳ آبان ۱۳۰۲ رضاخان با فرمان احمدشاه قاجار به نخستوزیری گمارده شد
و ابتدا تلاش ناکامی در جهت جمهوریخواهی کرد؛ ولی در سال ۱۳۰۴ به پادشاهی رسید.
سرانجام در سال ۱۳۲۰، پس از اشغال ایران به دست متفقین، با اولتیماتوم بریتانیا وی مجبور به ترک ایران
و واگذاری سلطنت به ولیعهدش شد. سه سال بعد در شهر ژوهانسبورگ درآفریقای جنوبی درگذشت.
پادشاهی رضاشاه شاهد ایجاد نظم نوین بود. مدافعان رضا شاه او را پدر ایران نوین میدانستند.
کسی که توانست نهادهای مدرن را در ایران تأسیس کند از دانشگاه تا ارتش و از دادگاه تا راهآهن.
از سویی دیگر مخالفان رضا شاه او را مسئول بر باد رفتن مشروطیت در ایران میدانند
و معتقدند اگر چه پهلوی اول توانست نظام حکمرانی به ظاهر مدرنی تأسیس کند
اما دموکراسی و مجلس و انتخابات و آزادی را در ایران نابود کرد.
او با به دست آوردن قدرت بلامنازع، اصلاحاتی اجتماعی را آغاز کرد.
رضاشاه در دوران قدرت، اصلاحاتی انجام داد که هرچند قاعدهمند نبود، نشان میدهد که وی خواهان ایرانی بود
که از یک سو رها از نفوذ روحانیون، دسیسه بیگانگان، شورش عشایر و اختلافات قومی
و از سوی دیگر دارای موسسات آموزشی به سبک اروپا، زنان متجدد و شاغل در بیرون از خانه
ساختار اقتصادی نوین با کارخانههای دولتی، شبکههای ارتباطی، بانکهای سرمایهگذار، و فروشگاههای زنجیرهای باشد.
او برای رسیدن به هدفش (بازسازی ایران طبق تصویر غرب) دست به مذهبزدایی،
برانداختن قبیلهگرایی، گسترش ملیگرایی، توسعه آموزشی و سرمایهداری دولتی زد.
اگر چه رضا خان با پشتیبانی انگلستان و با کودتا در عرصه سیاست ایران رخ نمود
اما رضا شاهی را مدیون پشتکار و اراده ای بود که در نظم دادن به امور در سمت سردار سپه ای و نخستوزیری داشت