سفید کردن مس دریزد
۱۳۳۵ شمسی
عکاس : موراث
بیشتر ببینید : مجموعه ای از عکسهای قدیمی استان یزد
سفید کردن مس دریزد
سفید کردن مس دریزد – یک کارگاه مسگری ،۱۳۳۵ شمسی ، عکاس : موراث
منبع عکس : یزد کهن
صنعت مسگری نیز از لحاظ سابقه تاریخی همپای آهنگری میباشد.
چرا که بعد از ظرف و ظروف سفالین، این ظروف مسین بودند که جایگزین شدهاند
و مورد استفاده وسیع مردم قرار گرفتند به تبع وجود مسگری، لزوم سفیدگری را میطلبید
و به اصطلاح در ارتباط کامل با هم بودهاند. در اوایل هزاره چهارم پیش از مسیح، مس مصرف عمومی یافت
و برای ساختن پیکان، درفش، سنجاق جامه و جواهرات آنرا چکشکاری میکردند.
ولی در نیمه دوم هزاره مزبور تغییر قابل ملاحظهای در تکنولوژی فلزات پدید آمد،
که همراه با تغییراتی بود که در سایر فرهنگهای مادی روی داد.
در این دوره مس را با گداختن آن از کانی جدا کرده و به اشکال مختلف میریختند.
سفیدگری عبارتست از سفید کردن ظروف مسی با قلع، که بعد از خرید و قبل از استفاده و یا هر دو سال یک بار انجام میشود.
معمولاً بعد از خرید مس یا هر دو سال یکبار که ظروف به مرور زمان سفیدی خود را از دست میدهند.
و رنگ آنها تیره میگردد آن را جهت سفید کردن به سفیدگر میدهند.
این صنعت در بازارهای سنتی، راسته بازارها، تیمچهها و کارگاههای کوچک در سطح شهرها و روستاها موجود میباشد.
راسته بازارهای مخصوص مسگرها و نیز در کنار آنها سفیدگرها بوده است که به راسته بازار مسگرها معروف میباشد.
در روستاها و نیز محلههای عشایری سفیدگری را یا خود مسگر به عنوان کار بعدی انجام میدهد
و یا اینکه یک نفر سفیدگر دورهگرد هر چند وقت یکبار به آنجا آمده و بساط خود را در میدانگاه اصلی روستا،
محل و یا زیر سایه درختی گسترده و مشغول سفید کردن ظرف و ظروف اهالی میشد.
ساز و برگ سفیدگر دورهگرد بسیار ساده است. یک گودال کوچک به قطر ۳۷ و گودی ۳۰ سانتیمتر در زمین میکند
که کار کوره وی را انجام دهد. یک لوله آهنی را به زیر گودال میکشد،
دم دستی را به سر دیگر لوله وصل میکند؛
و با استفاده از مواد و فن سفیدگری، کارش را انجام میدهد.